Zapraszamy na wykład gościnny prof. Huberta Orłowskiego – badacza i człowieka (z) pogranicza. To co inspiruje w jego myśli, to rozmach teoretyczny i sztuka słowa, umiejętność syntezy poszerzonej filologii oraz siła oddziaływania społecznego.
Zamknąć dokonania prof. Huberta Orłowskiego w kilku zdaniach to z wielu przyczyn jest niełatwe zadanie. Germanista, literaturoznawca z kulturoznawczym zacięciem. Wybitny znawca literatury i kultury niemieckojęzycznej XIX i XX wieku, zgłębiający m.in. mechanizmy powstawania i oddziaływania stereotypów w relacjach polsko-niemieckich. Profesor emerytowany Uniwersytetu Adama Mickiewicza, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk,
rektor Wyższej Szkoły Języków Obcych im. Samuela Bogumiła Lindego w Poznaniu. Członek licznych stowarzyszeń naukowych w Polsce i za granicą, w tym Instytutu Kaszubskiego, a także członek honorowy Stowarzyszenia Kulturowego „Borussia”. Doktor honoris causa Uniwersytetu Opolskiego i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, mentor kolejnych pokoleń germanistów i współinicjator Olimpiady Języka Niemieckiego w Polsce.
Prof. Hubert Orłowski jest autorem 20 monografii, bez których trudno wyobrazić sobie nie tylko polsko-niemiecki dyskurs po II Wojnie Światowej, a także „rebelię prowincji” po 1989 r. W tym miejscu wymienię cztery z nich: W 1976 roku ukazała się książka „Literatura III Rzeszy”, nagrodzona m.in. przez „Życie Literackie”. A monografia „Polnische Wirthschaft”. Nowoczesny niemiecki dyskurs o Polsce, która ukazała się w 1998 r., została wyróżniona m.in. nagrodą KLIO Związku Wydawców Książki Historycznej. Obydwie opublikowano także w języku niemieckim. W 2000 roku w serii „Biblioteka Borussi” ukazała się książka Warmia z oddali. Odpominania. To autobiograficzne spojrzenie na przeszłość polsko-niemieckiego pogranicza europejskiego badacza, czerpiącego z pamięci rodzinnej i społeczności miejscowości dorastania – warmińskich Podlejek, leżących w pobliżu sanktuarium w Gietrzwałdzie. Narracji o tym miejscu poświęcił kolejną publikację Rzecz o dobrach symbolicznych. Gietrzwałd 1877 (2005, Miniatury Borussi). Urodzony w 1937 roku doświadczenie pogranicza przekuł bowiem w naukową refleksję, co ujął w następujących słowach:
„[…] zagadka życia polskiego germanisty: z niepięknego wspomnienia uczynić piękne sąsiedztwo, nie przez zapominanie i wypieranie, ale właśnie za sprawą odpominania. Z humusu niepięknych wspomnień winna powstać refleksja, praca umysłowa, praca przezwyciężająca i konstruująca przyszłość”.
Prof. Orłowski jest redaktorem 25 tomów zbiorowych, nie licząc serii Poznańska Biblioteka Niemiecka. Jest spiritus movens i redaktorem tego cyklu publikacji – tłumaczeń w opracowaniu naukowym fundamentalnych pozycji niemieckiej humanistyki, których 49. i 50. tom we współredakcji badacza ukazały się w mijającym roku. Najmłodsze tomy zatytułowane są: opracowany wspólnie z Ryszardem Wryką Sąsiedztwo zobowiazuje… oraz Prusy Wschodnie. Wspólnota wyobrażona, przygotowany wraz z Rafałem Żytyńcem. W roku 2016 redaktor serii został wyróżniony nagrodą im. Friedricha Gundolfa Niemieckiej Akademii Języka i Literatury (Darmstadt) za „pośredniczenie między niemiecką i polską kulturą”, zwłaszcza „poprzez realizację serii wydawniczej Poznańska Biblioteka Niemiecka”.
W dorobku prof. Orłowskiego widnieje ponadto ok. 500 artykułów w czasopismach i tomach zbiorowych oraz 15 antologii. Publikował i publikuje m.in. w „Borussi”, „Przeglądzie Politycznym”, Frankfurter Rundschau, „Gazecie Wyborczej”, „Kulturze”, „Polityce”, „Głosie Wielkopolski”, „Gazecie Warmińskiej”, „Odrze”, „Dialogu …
MBS